تبشیر گسترده مسیحیت با پروژه «ترجمه بومی کتاب مقدس»

به گزارش پایگاه خبری مفاز، یکی از اعجازهای بلاغی قرآن، دقت ادبیاتی به هویت اسلامی عیسی(ع) در این کتاب است، به‌طوری که در قرآن از ایشان با نام «عیسی» یاد می‌شود و در کتاب مقدس عربی، نام «یسوع» مورد استفاده قرار می‌گیرد تا به تفاوت دو نام «عیسی» و «یشوع» اشاره کند، به‌گونه‌ای که عرب‌زبانان هیچ‌گاه از نام «عیسی» به‌عنوان «ابن الله کتاب مقدس» یاد نمی‌کنند و همین‌طور از «یشوع» برای «عبد الله قرآن». این اختلاف هویتی قرآن و کتاب مقدس باعث شد تا پروژه موسوم به ترجمه بومی کتاب مقدس Muslim Idiom Translation (MIT) شکل بگیرد.

پروژه‌های بسیاری برای تبشیر در جهان اسلام انجام شده است تا فاصله‌های هویتی بین اسلام و مسیحیت را کمرنگ کنند و تبشیر مسیحیت به‌صورت گسترده‌تر انجام شود. میسیولوژیست‌­هایی مانند کرافت، براون، گرینسون و هیگینز، اقداماتی برای ترویج الهیات سازگار انجام داده‌­اند. در حال حاضر، مخالفان مسیحی این پروژه را با نام «کریسلام» می‌خوانند. با این‌ حال، مسلمانان به‌سوی آنها جذب نشده‌اند و در عوض، همچنان بر این باورند که عیسی فقط پیامبری است که دستور کار الهیات اسلامی را ترویج می‌کند. خالدی به‌‌درستی یادآور تفاوت‌های قابل‌ توجهی در ادبیات اسلامی‌ شده است. او می‌نویسد: «عیسی همیشه به‌عنوان پیامبر مسلمان شناخته می‌شود و این باید در ذهن مستمر باشد؛ زیرا او بعد از همه، یک‌شکل در یک محیط اسلامی دارد.»

به نظر می‌رسد که مدافعان الگوی جنبش درونی، از قبیل کوین هیگینز، هنک پرنگر، دیوید اوون و نویسنده ناشناسی که با جف هایز مکاتبه کرده است، همگی «ترجمه­‌های به سبک اسلامی» را گامی مهم و حیاتی برای راه‌اندازی جنبش پیرو آن می‌دانند که با نام‌­های مختلف همچون «پیروان عیسی در داخل اسلام»، «مسلمانان مسیحی»، «مسلمانان مسیحایی»، «جنبش عیسی» یا «مسلمانان کامل‌شده» شناخته می‌شود. مشهود است که آنها ایمان‌ دارند که مسیحیت، تحقق اسلام است؛ عقیده‌ای که به گفته­ می. آدام اسپارکس از لحاظ الهیاتی غیرقابل‌ دفاع است؛ زیرا نوعی تساوی بین مسلمانان مسیحایی و یهودیان مسیحایی، یا بین تحقق عهد عتیق در عهد جدید در مسیحیت و تحقق اسلام در مسیحیت ایجاد می‌شود.

بسیاری از مسیحیان، جنبش درونی را برنمی‌تابند و آن را به‌ نوعی تحریف عمدی مسیحیت از سوی خود مسیحیان با هدف مسیحی­‌سازی مسلمانان برمی­‌شمرند. ادوین کشیش آبنوس در نقد این جنبش می‌نویسد: «گسترش و نفوذ جنبش­ دورنی در بین سازمان‌های بشارتی و کلیساها چنان افزایش‌ یافته که ‌موج آن به کلیسای ایران نیز رسیده است. موجی که فقط باعث خواهد شد تا خط آشکار ایمان و مرز حقیقت و دروغ کمرنگ شود و به شیطان فرصتی ببخشد تا بذر بی‌ایمانی و ناراستی را چون علف در مزرعه­ ایمان بکارد. طی چند سال گذشته که به شکل مستقیم و غیرمستقیم با کلیساهای ایرانی، خادمان و حتی سازمان‌های مسیحی غیرایرانی در ارتباط قرار گرفتم، شاهد نجوای ضعیف این حرکت بوده‌ام. گروه‌هایی که دست بلندی در جامعه­ مسیحی ایرانی داشته‌اند، ایدئولوژی خود را چه آشکارا و چه در لقای مذهب‌گونه‌ به کام کلیسای ایران نهاده‌اند. به نظر من، ریشه­ انحراف این حرکت متعدد است. در کنار کژفهمی‌های الهیاتی که شاید خاستگاه اساسی آن باشد، موضوع ارجحیت بخشیدن و افراشتن برنامه‌ها و استراتژی‌های بشارتی به قیمت نادیده انگاشتن خداشناسی است که باید در مرحله­ اول بر آن استوار می‌شد. این جنبش، خطری جدی برای کلیسا است؛ تهدیدی برای هویتی که مسیح بر آن نهاد.»

میسیولوژیست­‌های مسیحی مبتنی بر متد C۵ مدل‌های مختلفی برای مسیحی­‌سازی مسلمانان مطرح کردند که در ادامه به بررسی تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.

مدل تبشیری طلوع از دیوید اوون

یکی دیگر از مدل‌های تبشیری مبتنی بر جنبش درونی، مدل تبشیری طلوع مبتنی بر تغییر عمدی در ترجمه کتاب مقدس برای زمینه‌مندسازی آن با فرهنگ‌­های محلی است. این مدل منجر به این شده که برای هر فرهنگ بومی، یک کتاب مقدس متناسب و همسان با آن تولید شود؛ به همین دلیل کتاب دیوید اوون را ام‌الکتاب کتاب مقدس با ترجمه­ بومی می‌دانند. به ترجمه­ بومی کتاب مقدس به سبک اسلامی، Muslim Idiom Translation (MIT) می‌گویند.

کتاب مقدس هایی با ترجمه بومی از مدل دیوید اوون

دیوید اوون در سال ۱۹۸۷ میلادی با شاعری فلسطینی که پیش‌تر مسلمان بود، به نام «ادنان بیدون» همکاری کرد تا انجیلی برای خوانندگان مسلمان آماده کند. اوون بیان کرد: «ترجمه­ کتاب مقدس زمینه‌مندساز برای جهان عرب مسلمان، در وهله­ اول، مستلزم استفاده از واژگان الهیاتی ـ اسلامی است که با عربی استاندارد امروزی همراه باشد. هدف از آن، عرضه کتاب مقدس برای خوانندگان امروزی مسلمان عرب‌زبان است که از لحاظ پویایی هم‌تراز باشد.»

این اثر از سبک نثر مسجع و هم‌وزنی با قرآن تبعیت­ کرده است. وی این کتاب را این‌گونه معرفی می‌کند: «یکی از امیدهایمان این است که پروژه طلوع با استفاده از سبک عربی ـ اسلامی، جنبش تازه‌ای از ترجمه­ کتاب مقدس را برخواهد انگیخت.» به‌طور خلاصه، این اثر و دیگر پروژه‌های خاص ترجمه­ کتاب مقدس، بنیان جنبش مسیحایی در اسلام را بنا نهاد؛ درواقع اوون این رؤیا را در سر داشت که این اثر در پذیرش متون مسیحی در جهان اسلام کمک بسزایی خواهد کرد و موانع پذیرش انجیل را برخواهد داشت. او حتی در نگارش این کتاب از سبک نوشتاری مسلمانان پیروی و نظیر شروع هر فصل با بسم‌الله و ذکر نشانی آنها، از این الگو استفاده کرد. همچنین برای تأثیرگذاری بیشتر، عبارت مرتبط با خداوندی مسیح را به‌گونه‌ای ترجمه کرد که مسلمانان برداشت الوهیت از آن نداشته باشند.

در سال ۱۹۹۲ میلادی، انتشارات گلوبال اثر اوون را با عنوان «سیرةالمسیح: زندگی مسیح» به زبان عربی کلاسیک با ترجمه­ انگلیسی به چاپ رساند. محقق مسلمان اهل آفریقای جنوبی به نام احمد دیدات در این‌باره به مسلمانان هشدار داد و اظهار کرد که کتاب اوون قصد دارد «با ظاهر فریبنده­ اسلامی، مسلمانان را فریب دهد.» اشلورف فتوایی علیه کتاب سیرت‌المسیح داد، چراکه سیرت تلاش کرده بود تا در سبک، واژگان و وزن از «قرآن بی­‌مانند» تقلید کند. اشلورف همچنین گزارش داد که آکادمی پژوهش اسلامی در مصر تقاضای حکم شرعی از شیخ الازهر کرد تا سیرت را غیرشرعی اعلام کند و این‌گونه پروژه طلوع به انتهای خود رسید.

بر مفسرین قرآن لازم است تا با دقت بیشتری به هجمه‌های قرآنی دشمنان اسلام توجه کنند و با جوابیه‌های دقیق، شبهات جدید را که رنگ هویتی دارند، خنثی کنند.

پی نوشت:
[۱]. Lingel Joshua, Jeff Morton and Bill Nikides, eds, ۲۰۱۲. Chrislam: How Missionaries Are Promoting an Islamized Gospel. Lighthouse Pointe, FL: I۲ Ministries Publishing.

[۲]. Khalidi, Tarif. ۲۰۰۳. The Muslim Jesus: Sayings and Stories in Islamic Literature. Cambridge, MA: Harvard University Press, p ۴۴

[۳]. Ibid, p ۴۵

[۴]. ادوین کشیش آبنوس، پژوهشگر، نویسنده و معلم الهیات مسیحی و همچنین مدیر برنامه­‌های شبکه­ مسیحی محبت است.

[۵]. آبنوس، کشیش ادوین، جنبش درونی،  ۵ فروردین ۱۳۹۶: http://iranianctc.com/articles

[۶]. Span John. The ‘Mother of the Books’: A Case Study of the Consequences of a Seminal Muslim Idiom Translation. In JOURNAL OF GLOBAL CHRISTIANITY. VOLUME III. ISSUE I. ۲۰۱۷. P ۲۶

[۷]. By definition, a Muslim Idiom Translation (MIT) is one, which uses Islamic terminology, Islamic-sounding literary conventions, and Islamic thought patterns to render the meaning of the Bible in a manner more acceptable to the Muslim reader/listener. Andy Clark of SIL defined an MIT this way: “Translations contextualised for M people groups in a way which communicates best to them but often not to Western Christians or even traditional churches in the area, using e.g. … “Non-literal rendering of ‘Son of God.’” Andy Clark, “Exploring Muslim Idiom Translations,” PowerPoint Presentation IALPC (unpublished document, ۲۰۱۱): Slide #۷. The phrase ‘highly creative scripture use products’ comes from David Gray, “Translating for Contextualized Faith Communities,” (unpublished document, ۲۰۱۰), p ۸

[۸]. Owen David, David Owen, “Project Sunrise Publication Report,” (Larnaca, Cyprus: np ۱۹۸۷) p ۷

[۹]. Owen David, David Owen, “Project Sunrise Publication Report,” (Larnaca, Cyprus: np ۱۹۸۷) p ۴

[۱۰]. Span John. The ‘Mother of the Books’: A Case Study of the Consequences of a Seminal Muslim Idiom Translation. In JOURNAL OF GLOBAL CHRISTIANITY. VOLUME III. ISSUE I. ۲۰۱۷. pp ۲۶-۲۹

[۱۱]. Sam Schlorff, “The Translational Model for Mission in Resistant Muslim Society: A Critique and an Alternative,” Missiology ۲۸, no. ۳ (Jl ۲۰۰۰), ۳۱۱. Schlorff cites the Moroccan paper, al-‘Alam, April ۲, ۱۹۸۹, Also, see his Missiological Methods, (۲۰۰۶), p ۴۶

سیدجعفر هاتف‌الحسینی، پژوهشگر علم میسیولوژی