به گزارش پایگاه خبری مفاز، هفته وحدت فرصت مناسبی برای برجسته کردن اشتراکات شیعه و اهل سنت و بررسی راهکارهای تقویت وحدت در میان مذاهب اسلامی است؛ چراکه دشمنان دین مبین اسلام همواره درصدد دامن زدن به تفرقه در میان مسلمانان برای رسیدن به اهداف و منافع خودشان هستند.
به مناسبت فرارسیدن هفته وحدت و برای بررسی بیشتر این موضوع طی نشستی با عنوان «تقریب مذاهب و راهکارهای آن» با حضور عبدلله فرهی، عضو هیئت علمی دانشگاه مذهب اسلامی و ایوب شافعیپور، مدیر امور دانشجویی دانشگاه مذاهب اسلامی به تحلیل راهکارهای تقویت تقریب و وحدت در میان مسلمین پرداختیم که بخش اول این نشست را در ادامه میخوانید:
آقای دکتر فرهی به نظر شما به عنوان کسی که در زمینه تاریخ فعال هستید در طول تاریخ اسلام اختلافنظرها در میان مذهب اسلامی، بیشتر از کجا نشئت گرفته است؟
فرهی: مبدأ تاریخ اسلام و شروع این دین الهی و وحیانی توسط پیامبر خدا حضرت محمد مصطفی(ص) در زمان بعثت ایشان است و بعثت حضرت محمد، به باور ما مسلمانان یک نقطه عطف در تاریخ بشریت است. این بعثت در راستای به کمال رسیدن بشریت بود تا انسانها بتوانند با همدیگر پیوند برقرار کنند و این پیوند بر مبنای توحید و برادری دینی آنها باشد. رمز حیات مسلمانان و دین اسلام به همین اندیشه توحیدی برمیگردد. مبنا در دین اسلام، یگانگی است. حضرت رسول اکرم(ص) سعی کردند کلمه توحید را در مکه برای مسلمانان توضیح دهند و اصول و عقاید را برای مسلمانان تبیین کنند و یک انسان موحد پرورش دهند که غرق در عبودیت باشد.
آفرینش انس و جن برای همین عبودیت است. عبد شدن باعث میشود انسان به جای خودش، فقط خدا را ببیند. به نظرم ریشه همه اختلافات، نه در تنها در میان مسلمانان بلکه در میان همه انسانها در خودخواهی است. ما همیشه در نماز میگوییم «أشهد أن محمدا عبده و رسوله» رسول خدا برای مسلمانان اسوه حسنه است پس چرا همانند پیامبر اسلام سعی نمیکنیم در زندگی خودمان عبد باشیم؟ لازم است خودخواهیها را در زندگی کنار بگذاریم چون وقتی خودی نباشد دیگری هم نخواهد بود و دیگر نمیگوییم من فارس یا شیعه هستم و دیگر بلوچ، سنی، کرد، افغان و … .
به فرموده پیامبر گرامی اسلام، ما انسانها یا برادر دینی یا همنوع هستیم بنابراین باید از اختلاف پرهیز کنیم. چرا اشراف قریش در مقابل پیامبر اسلام ایستادگی کردند؟ ریشه این ایستادگی در همین خودخواهی بود چون میگفتند ما از قبیله قریش هستیم و باید برتری داشته باشیم. در قرآن کریم آمده است: «وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ ۚ أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَىٰ أَعْقَابِكُمْ ۚ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئًا ۗ وَسَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ؛ محمد(ص) جز یک پیامبر نیست که پیش از او نیز پیغمبرانی بودند و درگذشتند، آیا اگر او به مرگ یا شهادت درگذشت شما باز به دین جاهلیّت خود رجوع خواهید کرد؟ پس هر که مرتد شود به خدا ضرری نخواهد رسانید، و البته خدا جزای نیک اعمال به شکرگزاران عطا کند» (آل عمران/ ۱۴۴) جاهلیتی که به معنای نادانی است هنوز نمرده است و ما جاهلیت را فقط مربوط به زمان پیامبر گرامی اسلام(ص) نمیدانیم بلکه وقتی خصوصیات یک فرد جاهل را بشناسیم و در برابر آن جاهلیت قرار بگیرم آن وقت میتوانیم امیدوارم باشیم جامعه ما به سمت رستگاری حرکت کند.
به نظر شما مفاهمه میان مسلمانان چگونه پدید میآید؟
فرهی: پیامبر اسلام در زمان رسالت خودشان و طی سیزده سال حضور در دوره مکی تلاش زیادی کردند کلمه توحید را مستقر کنند و افرادی را پرورش دهند و البته در پرورش، اولویت ایشان با تربیت نسبت به تعلیم بود. یکی از مشکلات در جامعه ما این است که آموزش بر پرورش اولویت دارد، اما قرآن ابتدا بر تزکیه تاکید دارد سپس تعلیم. این تزکیه در جامعه امروز ما بسیار کمرنگ شده است به همین دلیل رهبر معظم انقلاب دائما بر مسئله اولویت تزکیه بر تعلیم تأکید دارند. مفاهمه میان مسلمانان و اخلاق توحیدی و تقریبی نیز در صورت وجود این تزکیه و اخلاق حسنه پدید میآید. اما پیامبر اسلام(ص) بر این موضوع اکتفا نکردند چراکه بعد از دوران مکی شاهد دوران مدنی هستیم.