به گزارش پایگاه خبری مفاز، هند یکی از کشورهایی است که مسلمانان با وجود اقلیت بودن، جمعیت زیادی در مقایسه با بیشتر کشورهای اسلامی دارند. هند خانه ۱۰,۹ درصد از جمعیت مسلمانان جهان است. در حال حاضر هند بیش از ۳۰۰ هزار مسجد فعال دارد که این تعداد از اکثر کشورهای اسلامی بیشتر است. از نظر جمعیت هند سومین جمعیت مسلمان را دارد.
معماری هند با ظهور حکومت اسلامی در اواخر قرن دوازدهم میلادی شکل جدیدی به خود گرفت. مسجد قوت الاسلام که در سال ۱۱۹۳ میلادی بنا شد اولین مسجدی بود که در شبه قاره هند ساخته شد.
مسلمانان برای اولین بار در ساخت و ساز ساختمان‌ها در هند از ماده سیمانی به شکل ملات استفاده کردند. آنها همچنین از فرمول‌های علمی و مکانیکی خاصی که از تجربه تمدن‌های دیگر به دست آمده بود، در ساخت و سازهای خود در هند بهره بردند. چنین استفاده‌ای از اصول علمی نه تنها به دستیابی به استحکام و پایداری بیشتر مصالح ساختمانی کمک کرد، بلکه انعطاف پذیری بیشتری را برای معماران و سازندگان فراهم کرد. البته عناصر اسلامی معماری پیش از این که در هند معرفی شوند در کشورهای دیگر مانند مصر، ایران و عراق مراحل آزمایشی مختلفی را پشت سر گذاشته بودند.
معماری اسلامی در هند را می‌توان به دو بخش استفاده در اماکن مذهبی و غیر مذهبی تقسیم کرد. مساجد و مقبره‌ها نمایانگر معماری مذهبی و کاخ‌ها و قلعه‌ها نمونه‌هایی از معماری اسلامی برای مکان غیر مذهبی هستند. قلعه ها و دژها اساساً کاربردی بودند، با یک شهرک کوچک در داخل و استحکامات مختلف برای درگیری و دفع حملات دشمن.
The Islam Blog، در مطلبی به معرفی ۹ مسجد بزرگ و معروف هند پرداخته که هر کدام از نظر هنری و اجتماعی منحصر به فرد و معروف هستند.
مسجد جامع دهلی
این مسجد بزرگترین مسجد هند و یکی از آخرین بناهایی است که در زمان شاه جهان امپراتور مغول ساخته شده است. ساخت آن در سال ۱۶۵۰ آغاز شد و در سال ۱۶۵۶ به پایان رسید و پس از آن تا پایان دوره مغول مسجد سلطنتی امپراتوران این سلسله باقی ماند.
این بنا توسط امپراتور مغول شاه جهان بین سالهای ۱۶۴۴ و ۱۶۵۶ با هزینه ۱ میلیون روپیه (با برآوردهای امروزی) ساخته شد و توسط امامی از بخارا واقع در ازبکستان کنونی افتتاح شد. این مسجد در سال ۱۶۵۶ بعد از میلاد با سه دروازه بزرگ، چهار برج و دو مناره به ارتفاع ۴۰ متر ساخته شده از نوارهای ماسه سنگ قرمز و مرمر سفید تکمیل شد.
حدود ۲۵ هزار نفر می‌توانند در یک زمان در حیاط مسجد نماز بخوانند. گاهی اوقات این مسجد به عنوان بزرگترین مسجد هند در نظر گرفته می‌شود.
مسجد مکه
مسجد مکه یکی از قدیمی ترین مساجد در شهر حیدرآباد و یکی از بزرگترین مساجد هند است. مسجد مکه یک بنای قدیمی در شهر قدیمی حیدرآباد، نزدیک به بناهای تاریخی کاخ چومهالا، بازار لااد و چهارمنار است.
مسجد مکه در زمان محمدقلی قطب شاه، پنجمین سلطان سلسله قطب شاهی گلکندا (حیدرآباد کنونی) ساخته شد. سه نمای قوسی از یک تکه سنگ گرانیت تراشیده شده که ساخت آن پنج سال به طول انجامید. بیش از ۸ هزار کارگر برای ساخت این مسجد به کار گرفته شدند. محمدقلی قطب شاه شخصاً سنگ بنای آن را گذاشت و آن را ساخت.
تالار اصلی مسجد ۷۵ فوت ارتفاع (حدود ۲۲ متر)، ۲۲۰ فوت عرض (۶۷ متر) و ۱۸۰ فوت (حدود ۵۴ متر ) طول دارد که برای پذیرایی از ۱۰ هزار نمازگزار در یک زمان کافی است.
تاج المساجد
تاج المساجد مسجدی است که در بوپال هند واقع شده است. این نام به صورت تاج المسجد نیز نوشته شده است. اما نام صحیح تاج المساجد است نه تاج المسجد. این مسجد یکی از بزرگترین مساجد هند و یکی از بزرگترین مساجد آسیا است
ساخت مسجد در زمان امپراتور مغول بهادر شاه ظفر توسط نواب شاه جهان بیگم آغاز شد و توسط دخترش سلطان جهان ادامه یافت. تاریخ دقیق شروع ساخت مسجد معلوم نیست اما تخمین زده شده که ساخت این مسجد در سال ۱۸۷۱ آغاز شده باشد.
این مسجد به دلیل کمبود بودجه تکمیل نشد و پس از یک تعلیق طولانی پس از جنگ ۱۸۵۷، ساخت و ساز در سال ۱۹۷۱ با تلاش فراوان علامه محمد عمران خان ندوی ازهاری و مولانا سید حشمت علی سحاب از بوپال از سر گرفته شد. ساخت و ساز تا سال ۱۹۸۵ به پایان رسید و دروازه ورودی (شرقی) با استفاده از نقوش باستانی مساجد سوریه و با کمک امیر کویت برای بزرگداشت یاد و خاطره همسر درگذشته خود، بازسازی شد.
مسجد حضرت بال
این مسجد در زیارتگاه مسلمانان واقع در محله حضرت‌بال سرینگر در جامو و کشمیر هند است. در این مسجد یادگاری به نام موی مقدس وجود دارد که عموماً معتقدند موی پیامبر اسلام (ص) است. این مسجد در کرانه شمالی دریاچه دال در سرینگر واقع شده و مقدس‌ترین زیارتگاه مسلمانان کشمیر محسوب می‌شود.
مسجد حضرت بال کشمیر بنایی زیبا از سنگ مرمر سفید است. مؤسسه مسلم اوقاف به ریاست شیخ محمد عبدالله در سال ۱۹۶۸ کار ساخت این سازه مرمری را آغاز کرد. ساخت این بنا حدود یازده سال به طول انجامید و در نهایت مسجد در سال ۱۹۷۹ به پایان رسید. یکی دیگر از جاذبه های حضرت بال این است که تنها مسجد گنبدی سرینگر به شمار می‌رود.
مسجد بیمپالی
معروفیت مسجد بیمپالی به دلیل وجود مقبره زنی به نام بیما بی بی (Beema Bibi) است که براساس اعتقاد عموم قدرت‌های خاصی داشته است. هر ساله جشنواره‌ای برای بزرگداشت بیما بی‌بی برگزار می‌شود که هزاران زائر از همه ادیان و اقشار به خود جذب می‌کند. مسجد بیمپالی ساختمانی چشمگیر با نمای باشکوه و مناره‌های بلند است. این عبادتگاه معروف اسلامی در ۱۲ کیلومتری شهر تریواندروم قرار دارد.
سنگ بنای مسجد بیمپالی که اکنون دیده می‌شود در سال ۱۹۶۷ توسط محمد اسماعیل، اولین رئیس اتحادیه مسلمانان اتحادیه هند گذاشته شد. گوپالا کریشنا که مساجد بسیاری را در کرالا ساخت، معمار اصلی آن بود.
مسجد نگین
مسجد نگین مسجدی در قلعه آگراست که توسط شاه جهان ساخته شده و این مسجد به نام مسجد گوهر یا مسجد جواهر نیز شناخته می‌شود.
مسجد نگین در نزدیکی مسجد چشم نواز دیگری به نام مسجد موتی واقع شده است. این مسجد با سنگ مرمر سفید ساخته شده است.
مسجد نگین دارای معماری بسیار ساده همراه با تزئینات است. ساخت این مسجد از سال ۱۶۳۱ آغاز شد و در سال ۱۶۴۰ به پایان رسید.
این سازه زیبا برای بانوان خانواده سلطنتی وقت منطقه ساخته شد. این مسجد خصوصی دارای ویژگی‌های خاص سه گنبد باشکوه و طاق‌های فوق العاده است. یک بازار مجلل، معروف به مینا بازار، در محدوده مسجد فعالیت داشته که از آنجا زنان خانواده سلطنتی می‌توانستند اقلامی را خریداری کنند.
بارا امامباره
بارا امامباره یک مجموعه امامباره (ساختمانی شبیه به حسینیه) در لکهنو، هند است که توسط عاصف الدین الدوله، نواب آواد، در سال ۱۷۸۴ ساخته شده است. به آن امامبارا عاصفی نیز می‌گویند. بارا به معنای بزرگ است.
ساخت بارا امامبارا در سال ۱۷۸۵ آغاز شد، سالی که قحطی ویرانگر بود و یکی از اهداف عاصف الدین دوله از آغاز این پروژه بزرگ، ایجاد اشتغال برای مردم منطقه برای تقریباً یک دهه بود در حالی که قحطی ادامه داشت گفته می‌شود که مردم عادی روزها برای ساختن عمارت کار می‌کردند و شب‌ها اشراف و دیگر نخبگان هر چیزی را که در آن روز ساخته شده بود، خراب می‌کردند.
ساخت امامباره در سال ۱۷۹۱ به پایان رسید. هزینه تخمینی ساخت امامباره بین نیم میلیون روپیه تا یک میلیون روپیه است. عاصف الدین حتی پس از اتمام، سالانه بین چهار تا پانصد هزار روپیه برای تزئین آن هزینه می‌کرد.
قبر عاصف الدوله در زیر سایبان در داخل امامباره قرار دارد. این بنا با ابعاد ۵۰ در ۱۶ متر و ارتفاع بیش از ۱۵ متر، فاقد تیرهای نگهدارنده سقف است و یکی از بزرگترین سازه‌های قوسی شکل در جهان است.
مسجد والاجاه
مسجد بزرگ تریپلیکن (که به نام مسجد والاجاه نیز شناخته می‌شود) مسجدی است که در جاده تریپلیکن، در چنای، پایتخت ایالت تامیل نادو در جنوب هند واقع شده است. این مسجد که به سبک معماری مغول ساخته شده در سال ۱۷۹۵ توسط خانواده محمد علی خان والاجاه، در سال ۱۷۶۵ ساخته شد. این مسجد دارای یک نمازخانه بزرگ، یک مخزن آب و یک زمین بزرگ در جلوی آن است. کل ساختار با گرانیت بدون استفاده از آهن یا چوب ساخته شده است.
یک گاه نگاری (تاریخ ساخت مسجد) به زبان فارسی در ورودی نمازخانه وجود دارد. اکثر کارکنان اداری مسجد والاجاه هندو هستند که نماد همزیستی مسالمت آمیز بین این دو دین است. در غرب مسجد، مقبره افراد مهم مرتبط با خانواده سلطنتی وقت قرار دارد.
مسجد عیدگاه بلال
مسجد عیدگاه بلال (مسجد بلال) یکی از مساجد بزرگ در بنگلور، کرناته، هند است که در اواسط سال ۲۰۱۵ افتتاح شد. این مسجد در گوشه‌ای از یک تقاطع ترافیکی در یک منطقه پرتردد در بخش جنوبی شهر قرار دارد. Prestige Group ساخت و ساز این مسجد را انجام دادند که در سال ۲۰۱۰ آغاز شد. این مسجد فضایی را برای ۶۵۰۰ نمازگزار فراهم می‌کند. مسجد عیدگاه بلال در چهار طبقه ساخته شده است.
