به گزارش پایگاه خبری مفاز، احمد التوفیق، وزیر اوقاف و امور اسلامی مراکش، نظارت یک یهودی حامی رژیم صهیونیستی بر مدیریت موقوفات مسلمانان در رباط، پایتخت این کشور را تایید کرد.
این رسوایی جدید در وزارت اوقاف مراکش در حالی رخ داد که انتقادات از ضعف عملکرد وزیر در اتخاذ موضع مناسب نسبت به عادی سازی پنهان، به اوج خود رسیده است.
آغاز دوباره جنجال‌ها و بحث‌ها در مراکش بر سر این موضوع پس از آن بود که نبیله منیب، نماینده پارلمان از حزب چپ سوسیالیست متحد، از مأموریت یک شهروند یهودی برای مدیریت املاک متعلق به موقوفات در شهر رباط انتقاد کرد.
غیر قابل قبول
بر اساس آنچه تارنمای محلی «هبه پرس» در ۸ نوامبر ۲۰۲۳ گزارش کرده است، منیب در جلسه «بحث بودجه فرعی وزارت اوقاف و امور اسلامی» در مجلس اعلام کرد: «فرد مذکور که یکی از بستگان آرییه درعی، وزیر امورداخلی سابق رژیم صهیونیستی است، اموال موقوفه را برای خود مصادره می‌کند.»
احمد التوفیق، وزیر اوقاف و امور اسلامی نیز به نوبه خود تأیید کرد که این شخص بر مدیریت ۳ یا ۴ ساختمان متعلق به اوقاف در رباط نظارت دارد.
التوفیق در پاسخ به سؤالات نمایندگان مجلس در جلسه فوق گفت: فرد مورد نظر از نسل چهارم خانواده‌ای است که از زمان سلطان مولای یوسف (که از سال ۱۹۱۲ تا ۱۹۲۷ بر مراکش حکومت می‌کرد) بر مدیریت این املاک نظارت داشته است.
وزیر اوقاف همچنین گفت: «هرگز به برکناری فرد مورد نظر از وظایفش فکر نکرده‌ام و ممکن است به دلایل اداری این مسئولیت لغو شود. اما با هرگونه اقدام برای برکناری او صرفا به دلیل یهودی بودن مخالف هستم.»
عزیز هناوی فعال سیاسی در اظهارنظر خود درباره وزیر، توجیه وزیر اوقاف مبنی بر عدم توانایی برکناری یهودی حامی رژیم صهیونیستی و متولی اوقاف را غیرقابل قبول دانست.
هناوی در گفت و گو با شبکه الاستقلال گفت: واضح است که مبنای این توجیه ترس و تسلیم در برابر باج خواهی رژیم صهیونیستی به نام حفظ حقوق یهودیت مراکش است.
وی افزود: «ما می‌گوییم که بخش اوقاف و امور اسلامی یک بخش خصوصی برای شهروندان مسلمان مراکشی یعنی پیروان دین اسلام است. در مورد مراکشی‌های یهودی، آنها موسسات و سیستم‌های خود را دارند که امور مربوط به مذهب خود را تنظیم می‌کند. بدون اینکه کسی در آنها دخالت کند.»
هناوی ادامه داد: «همانطور که معلوم است هر دینی در امور شخصی و مدنی و ارث خود مدیریت دارد و موقوفات جزء مدیریت مالی مسلمانان است.» هناوی تاکید کرد: «آنچه خواستار موضع‌گیری در مورد این شخص یهودی است، نه تنها ظرفیت یهودی او، بلکه ارتباط او با فردی است که بنیامین نتانیاهو (نخست وزیر جنایتکار اسرائیل) در دولت قبلی خود او را به عنوان وزیر امورداخلی منصوب کرده بود.»
وی ادامه داد: «بنابراین ما خواستار این شدیم که این تحقیر متوقف شود و استقلال اوقاف از این فرد یهودی و کسانی که با او یا پشت سر او در میان صهیونیست‌ها و حامیان اشغالگری اسرائیل هستند، حفظ شود.»
هناوی با تاکید بر اینکه این موضع نژادپرستانه نیست، حتی اگر وزیر اوقاف بخواهد به کسانی که خواستار آن هستند برچسب نژادپرستانه بزند، توضیح داد: این درخواست بر اساس مبانی روشن و شناخته شده و با یک هدف اساسی انجام شده است. و آن هدف جلوگیری از ضعفی است که وزارت اوقاف و بقیه وزارتخانه‌ها و نهادها درگیر آن بودند، یعنی عادی سازی یا عدم مقاومت در برابر آن.
یک رسوایی بزرگ
مرکز خصوصی المرصد المغربي لمناهضه التطبيع (دیده‌بان مراکش علیه عادی سازی) پس از آن که وزیر اوقاف اعتراف کرد که یک یهودی مراکشی، بر موقوفات پایتخت این کشور یعنی رباط نظارت می‌کرده، علیه وی موضع‌گیری کرد. زیرا رصدخانه این مسئله را یک رسوایی می‌داند.
المرصد در بیانیه‌ای که در ۹ نوامبر ۲۰۲۳ منتشر شد، اعلام کرد: «اوقاف اسلامی در رباط، تحت مدیریت فرزند خانواده وزیر امور داخلی نتانیاهو است» و این «رسوایی بزرگی است که به مجموعه‌ای از رسوایی‌هایی اضافه شده که نام وزارت اوقاف را در تعدادی از دام‌های مربوط به عادی‌سازی قرار می‌دهد».
المرصد توضیح داد که وزیر اوقاف «در مجلس اعتراف کرد که فردی یهودی بر اداره اوقاف اسلامی در پایتخت نظارت می‌کرده است. این همان چیزی است که این مرکز سال‌ها درمورد آن هشدار داده بود، به‌ویژه که این فرد «کی درعی» یکی از بستگان «آرییه درعی» وزیر امورداخلی در دولت قبلی نتانیاهو است که چند ماه پیش دوباره برای همین سمت نامزد شد.»
این مرکز همچنین پرده از رسوایی دیگری در مورد وزارت اوقاف برداشت. چندی پیش نماد وزارتخانه اوقاف مراکش در پوستر تبلیغاتی یک برنامه با موضوع کارآفرینی در مراکش درج شد که دست اندرکاران آن میزبان حسن کعیبه، سخنگوی وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی به عنوان مهمان افتخاری بودند.
کعیبه چند هفته پیش مردم مراکش را به دلیل حضور در راهپیمایی همبستگی با مردم غزه در ۱۵ اکتبر ۲۰۲۳، حیوانات نفرین شده خطاب کرده بود.
مدیر روابط عمومی این برنامه نیز در سخنان خود گفته بود از نتانیاهو می‌خواهم که در تخریب مسجد الاقصی و ساختن معبد سلیمان به جای آن درنگ نکند.
المرصد همچنین حادثه «جشنواره صلح» در شهر سیدی قاسم در نوامبر ۲۰۲۲ را که با حضور رئیس شورای علمی محلی شهر تماره به همراه دیوید گوورین مدیر دفتر ارتباط اسرائیل در رباط برگزار شد، مورد تاکید قرار داد. المرصد معتقد است برگزار کنندگان این جشنواره مشکوک به همجنسگرایی هستند.
در همین زمینه، المرصد اعلام کرد: «وزارت اوقاف همچنان باید از طریق راه‌های بین‌المللی برای بازپس‌گیری اموال و موقوفات مراکشی‌ها در بیت‌المقدس و اسناد تاریخی و نسخه‌های خطی که توسط به اصطلاح کتابخانه ملی اسرائیل غصب شده، تلاش کند.»
برای نمونه مصحف قرآن کریم مرینی که سلطان ابوالحسن مرینی نزدیک به ۸۰۰ سال پیش آن را به خط خود نوشت و به مسجد الاقصی تقدیم کرد پس از جنگ ۱۹۶۷ به دست صهیونیست‌ها افتاد و همچنان در اختیار آن‌هاست.
بحث سیاسی
ادریس الکنبوری، پژوهشگر متخصص در امور دینی و نهضت‌های اسلامی گفت: «از منظر اصولی و قانونی، مدیریت یهودیان بر این موقوفات مشکلی ایجاد نمی‌کند.»
الکنبوری ۱۲ نوامبر در مصاحبه با وب‌سایت محلی «هسپرس» گفت: «با توجه به اینکه فرد مورد نظر ابتدا مراکشی است و همچنین با توجه به اینکه بخش اوقاف یک بخش اقتصادی، تجاری و معاملاتی است، حضور وی مخل کار وزارت نخواهد بود.»
وی تصریح کرد: «حوزه وقف را نباید با حوزه شئون اسلامی اشتباه گرفت. با توجه به اینکه از نظر قانونی، وجود کارمند و حتی یک مشاور مذهبی یهودی در بخش امور اسلامی قابل قبول نیست. این موضوع تفسیر و تاویل پذیر نیست. زیرا برای یهودیان نیز پذیرفتنی نیست که امور مربوط به آنها در مورد احوال شخصیه و دستگاه قضایی توسط افراد دارای اعتقاد اسلامی اداره شود.»
الکنبوری نسبت به آنچه که وی آن را «سیاسی شدن این بحث» توصیف کرد، هشدار داد، زیرا مراکش را کشوری یهودستیز جلوه می‌دهد، در حالی که از نظر قانون اساسی وجود مؤلفه عبری در کشور تایید شده است.
وی معتقد است: «مشکل مراکشی‌ها با یهودیان بر اساس صهیونیسم و جنایات علیه بشریت است که در نوار غزه در حال رخ دادن است.»
در مقابل این نظر، گروه اقدام ملی فلسطین اعلام کرد که «مثل همه مراکشی‌ها با خشم و نکوهش فراوان تحولات بخش اوقاف و امور اسلامی را دنبال می‌کند.»
این کارگروه در بیانیه‌ای که در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳ منتشر شد، نسبت به سکوت ائمه جمعه مراکش در خطبه‌های نماز جمعه نسبت به جنایات صهیونیست‌ها در غزه اعتراض کرد.
این گروه همچنین اعلام کرد مسئله مدیریت برخی موقوفات در رباط توسط یک یهودی را پیگیری می‌کند. و برخی حقایق خطرناک در مورد دخالت وزارت اوقاف در تعدادی از فعالیت‌های عادی سازی و حتی صهیونیستی در شهرهای مراکش، سیدی قاسم، رباط و غیره را دنبال خواهد کرد.
احمد التوفیق، وزیر اوقاف و امور اسلامی، که از سال ۲۰۰۲ در راس این وزارتخانه قرار دارد، پیش از این در مصاحبه‌ای در کتابخانه ملی رباط در ماه مه ۲۰۱۶، گفته بود زمانی که به سوسیالیسم مبتلا شده بود، از سرزمین‌های اشغالی دیدن کرده است. وی همچنین از یهودیان مراکشی در اسرائیل و خارج از کشور درخواست کرد تا ارتباطات را افزایش دهند.
این اظهار نظر وزیر اوقاف نیز با واکنش تند نهادهای ضد صهیونیستی در مراکش مواجه شد تا جایی که رئیس دیده‌بان مراکش علیه عادی‌سازی، وزیر را به «همکاری با رژیم صهیونیستی» متهم کرد.
