روزنامه فایننشال تایمز نوشت: به دنبال اقدام هتاکانه قرآن سوزی، نخست وزیر و وزیر خارجه سوئد تلاش می کنند خشم عمومی در ترکیه را نه تنها از سوی دولت این کشور بلکه از طرف اپوزیسیون و افکار عمومی، کاهش دهند.
سوئد روز یکشنبه همزمان با واکنش ترکیه به اقدام تحریک آمیز سوزاندن یک نسخه از قرآن در مقابل سفارت این کشور در استکهلم، با دستپاچگی تلاش کرد مانع از خارج شدن تقاضای عضویتش در ناتو از مسیر اصلی خود شود.
قبلا نیز بارها این اقدام تحریک آمیز تکرار شده بود و حتی به بروز شورش هایی در ماه آوریل گذشته منجر شد.
اولف کریسترسون (Ulf Kristersson) نخست وزیر سوئد در تلاش برای آرام کردن اوضاع در توئیتی نوشت: آزادی بیان بخش اصلی دموکراسی است اما آنچه قانونیست الزاما مناسب نیست. سوزاندن کتاب هایی که برای بسیاری از افراد مقدس است، عمیقا نشانه بی احترامی است.
توبیاس بیلستروم (Tobias Billström) وزیر خارجه سوئد نیز گفت: تحریک به اسلام هراسی وحشتناک است. سوئد از آزادی بیان گسترده ای برخوردار است، اما این بدان معنا نیست که دولت سوئد یا خود من از نظرات بیان شده حمایت می کنیم.
ترکیه قبل از موضوع هتاکی به قرآن، سفر پال جانسون وزیر دفاع سوئد به آنکارا را لغو کرده بود. قرار بود این اولین نشست دو جانبه مقام های دو کشور بعد از تنش ها بر سر اقدام دیگری در سوئد باشد. پیش از آن یک گروه سوئدی، آدمک رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه را در خارج از ساختمان شهرداری استکهلم آویزان کرده بود.
گروه های ملی گرا روز شنبه در استانبول در مقابل کنسولگری سوئد دور هم جمع شدند تا قرآن بخوانند. آنها از دولت ترکیه خواستند مانع از ملحق شدن سوئد به ناتو شود.
پل لوین (Paul Levin) مدیر مؤسسه مطالعات ترکیه در دانشگاه استکهلم، در این زمینه گفت: مذاکرات بر سر پیوستن سوئد به ناتو به یک بحران عمیق وارد شده است. اگر اردوغان در قدرت بماند، روند تایید عضویت سوئد در ناتو ممکن نه تنها ماه‌ها، بلکه سالها طول بکشد، مگر این که سایر متحدان ناتو با هر گونه سیاست هویج و چماق در دسترس برای متقاعد کردن آنکارا وارد عمل شوند».
فایننشال تایمز نوشت: اختلافات ترکیه با سوئد و فنلاند، اهرم فشار نامتعارفی را در اختیار اردوغان در مقابل شرکای غربی اش قرار داده و خشم عمومی در ترکیه می تواند به تقویت جایگاه محافظه کارانه وی در آستانه انتخابات سراسری آینده در ترکیه کمک کند. انتظار می رود اردوغان در انتخابات ماه مه (اردیبهشت) با کارزار انتخاباتی دشواری برای حفظ قدرت مواجه باشد.
این رسانه افزود: اما خشم عمومی در ترکیه نسبت به اتفاقات در استکهلم، همچنین باعث توافق نادری بین اردوغان با اپوزیسیون شده است. کمال قلیچدار اوغلو (Kemal Kılıçdaroğlu) رئیس بزرگترین حزب مخالف ترکیه در توئیتر ضمن محکوم کردن حملات به قرآن آن را «اقدامی فاشیستی که جرم نفرت را به اوج خود رسانده است» توصیف کرد.
در حالی که مجارستان اعلام کرده روند الحاق سوئد و استکهلم به ناتو را ماه آینده تایید می کند، اتفاقات اخیر نشان می دهد ترکیه به عنوان تنها مخالف عضویت این دو کشور در ائتلاف نظامی باقی خواهد ماند.
مقام های آمریکایی به تازگی به همتایان خود در ترکیه گفته اند «اکنون وقتش رسیده» که از عضویت سوئد و فنلاند به عنوان دو کشور نوردیک به ائتلاف ناتو استقبال کند. این درخواست واشنگتن، اظهارات ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو را تایید می کرد. در عین حال لیتوانی نیز به ترکیه هشدار داده که هر گونه تاخیری در روند پذیرش دو کشور به ناتو، امنیت منطقه کشورهای عضو بالتیک را به خطر می اندازد.
ترکیه پیش از این به دلیل روابط نزدیک سوئد با گروه های کردی که این کشور تروریست قلمداد می کند، نارضایتی خود را از روند الحاق سوئد به ناتو ابراز کرده بود. اردوغان از سوئد و فنلاند خواسته است ده ها پناهنده سیاسی را که به گفته رئیس جمهوری ترکیه جزو جدایی طلبان کرد هستند یا در کودتای سال ۲۰۱۶ در ترکیه نقش داشته اند، به آنکارا استرداد کنند.
