یه گزارش پایگاه خبری مفاز، حسین دیوسالار مشاور ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ضمن اظهار خرسندی از حضور “سومین دور گفتگوی دینی ایران و ژاپن” با موضوع ” بررسی نقش دین در هنر و معماری از منظر اسلام و شینتوئیسم “گفت: به عنوان فردی که برای حدود 5 سال در کشور زیبای ژاپن و در کنار ملت و دولت بزرگ این کشور در مسئولیت رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ژاپن حضور داشتهام، معتقدم که ظرفیتهای ارزشمند فرهنگی و از جمله دینی، آئینی و سنتی میان دو کشور وجود دارد که میتواند در راستای توسعه همکاریهای فیمابین مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
دیوسالار اظهار کرد:بر همین اساس و از ابتدای حضور در این کشور، موضوع تعاملات و ارتباطات دینی با عنایت به برخی اشتراکات میان دین اسلام و آئین شینتو همچون صلحدوستی، خانواده دوستی، احترام به بزرگان، ارزش علم، جایگاه هنر، داشته های فراوان فرهنگی و تاریخی، ارزش طبیعت و محیط زیست، انساندوستی و … دغدغه اصلی اینجانب بود و خوشبختانه با پیگیریهای فراوان، اولین دور این گفتگوها با همکاری نزدیک مسئولان و شخصیت های ژاپنی و همراهی دانشگاه کوگاکان، معبد بزرگ ایسه و مجموعه جینجا هونچو با عنوان “خانواده در اسلام و شینتو” در شهر زیبای ایسه و در کنار معبد بزرگ شینتوئی ایسه برپا گردید و تا امروز که با حضور روسای محترم سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مقامات، شخصیتها و اندیشمندان ایرانی و ژاپنی ادامه یافت و این نشانه ارزشمندی از اهمیت این کنش فرهنگی میان دو کشور و تاثیرگذاری آن در توسعه همکاریهای دو جانبه به ویژه در بستر فرهنگی است.
وی به پیشینه ی گفتگو های دینی ایران و ژاپن اشاره کرد و بیان داشت :اولین دور گفتگوی دینی ایران و ژاپن به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و همزمان با نودمین سالگرد آغاز روابط رسمی دو کشور ایران و ژاپن از سوی رایزنی فرهنگی و با همکاری دانشگاه کوگاکان مهمترین دانشگاه آموزش و تربیت شینتوئی، مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و معبد ایسه به عنوان مهمترین و مقدس ترین معبد شینتوئی در شهر ایسه، روز شنبه 20 بهمن 1397 مصادف با 9 فوریه 2019 افتتاح شد و دکتر ابراهیمی ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم ساوادا معاون پژوهشی دانشگاه بینالمللی المصطفی(ص) ژاپن، دکتر سانو استاد دانشگاه ریوکوکو و اسلام شناس، دکتر کییوشی شیمیزو رئیس دانشگاه کوگاکان، دکتر تاکاشی ماتسوموتو مدیر گروه مطالعات شینتویی دانشگاه کوگاکان، دکتر ماساناری ایتایی استاد مرکز توسعه آموزشی دانشگاه کوگاکان و معاون رئیس، عالی مقام هیتوشی اوکائیچی رئیس پژوهشکده سازمان معابد شینتوئی(ایزدکده های) ژاپن، عالی مقام تاتسومی یوشیکاوا از مقامات عالی رتبه -مقام نه گی- شینتو (ایزدکده) ایسه، دکتر هاروئو ساکورائی استاد تحصیلات تکمیلی دانشگاه کوگاکان و … به ارائه مقاله و سخنرانی پرداختند که به صورت کتاب و مجموعه ای منسجم منتشر گردید.
وی ادامه داد:از جمله توافقات اولین نشست، تاسیس “انجمن علمی گفتگوهای دینی ایران و ژاپن” بود که در مذاکرات مختلف نیز دنبال گردید و امیدوارم به زودی شاهد تاسیس و راه اندازی این انجمن برای پیگیری جدیتر همکاریهای متنوع فرهنگی میان دو کشور باشیم.
زیبایی هنر و معماری روحانی و مقدس در اسلام
وی با بیان اینکه فرهنگ و تمدن اسلامی – ایرانی در تمامی دوره ها برای هنر و فرهنگ اهمیت ویژه ای قائل بوده است گفت: اسلام قوامبخش و تحکیم کننده بوده و در ژاپن نیز هنر و زیبایی از جایگاه ویژهای برخوردار میباشد و این مهم در فرهنگ و تمدن ایران و ژاپن ریشه دارد و ملت های بزرگ دو کشور، انسانهایی فرهنگ دوست، هنر پرور، با سابقه تمدنی و علاقهمند به سنتها، آئینها و داشتههای عظیم فرهنگی و هنری خود می باشند.
مشاور ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد:در ارتباط با معماری و هنر اسلامی و چیستی آن باید اشاره کرد که در ابتدای قرن هفتم میلادی و با ظهور اسلام، بسیاری از کشورهای کهن آن دوران دچار دگرگونیها و تغییرات بنیادین گردیدند و اسلام در ترکستان غربی و پنجاب از یک طرف و اسپانیا از طرف دیگر گسترش و نفوذ یافت و هنر و تمدن کهن آسیا، شمال آفریقا و حتی بخشی از اروپا نیز دگرگون شد و همین تغییرات، نفوذ و گسترش، عامل مهمی در ایجاد اشتراکات فراوان در حوزههای مرتبط با هنر و معماری نیز شده و به تدریج شالوده هنرهای اسلامی شکل گرفته است.
دیوسالار ادامه داد :از منظری دیگر باید توجه داشت که دین و آئینهای سنتی، تاثیرات شگرفی بر هنر و معماری در طول دوران داشته اند و این مهم را میتوان در جلوه و شکوه بینظیر بسیاری از مساجد، کلیساها، معابد، کنیسه ها، استوپاها و … مشاهده کرد که نشانه هایی از همزادی و همراهی سنت دینی با فلسفه زندگی و هنر قلمداد میگردند. بنابراین یکی از مهمترین تجلیگاههای هنر و معماری از نوع روحانی و مقدس آن در فضاهای معماری همچون نیایش‌گاه‌ها یافت میشوند که بیشترین سرمایه‌گذاری مادی، معنوی و هنری و بهترین بازتاب هنر در هر دورهای محسوب میگردند و نمونه های فراوان و بینظیری از آنان در گذشته و امروز ایران و ژاپن قابل دسترسی است.
ایشان تصریح کردند :اعتقادات دینی، مذهبی و آئینی، نقش محوری در زندگی انسان‌ها داشته است و توجه بشر به هنر و معماری مذهبی که از آن میتوان به “هنر و معماری روحانی و مقدس” به منظور شفافسازی مرز بین ماده و ذهن و همچنین جسم و روح تعبیر کرد را بروز و ظهور داده است که در شکل بسیار جذاب آن در دین اسلام به عنوان یکی از مهمترین ادیان الهی که اساس هنر را محفوظ داشته و بر غنای آن افزوده است و همچنین آئینهای بودیسم، شینتوئیسم و کنفوسیوس یافت میگردد و قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس مسلمانان، سراسر با هنر، سخنوری، بیان، شعر، صوت و دانایی هنرمندانه همراه است و به عنوان اعجاز پیامبر گرامی اسلام، متعلق به خدایی بزرگ است که زیباست و زیبایی را دوست دارد.
شکوه و زیبایی هنر و معماری ایران نیز به ویژه در دوره اسلامی در اوج خود قرار گرفته است و هنرهای والای اسلامی از تزیینی و کاربردی مانند آیینهکاری، آجرکاری، گچبری، کاشیکاری، حجاری، منبتکاری، موزائیکسازی، کاشیکاری، سفالگری، سنگتراشی، مقرنسسازی، کندهکاری، خاتمکاری، نگارگری، خوشنویسی، نقاشی، تذهیب، پرتو پردازی، فضاآرائی، محوطه سازی و … تا احداث بزرگترین بناهای مذهبی در سراسر دوران اسلامی رواج داشته و روز به روز پیشرفت کرده است.
وی با اشاره به تاریخ معماری ایران گفت :در شرق ایران حکومت جدیدی به نام سلجوقیان روی کار آمد که حدود ۱۵۰ سال دوام یافت و به یکی از درخشانترین دوره های ابداع و توسعه صنایع و هنرهای مختلف اسلامی مبدل گردید و پس از آن هم با گسترش قلمرو مسلمانان به اسپانیا و شمال آفریقا، معماری اسلامی در این کشورها اثرگذار شد و معماران با سبک معماری اسلامی در این مناطق به ساخت بنا پرداختند که نمونهای از آن مسجد حسنین در قاهره است که نمودهایی از هنر معماری اسلامی ایران در آن وجود دارد.
دیو سالار با بیان اینکه هنر و معماری تمام محیط فیزیکی زندگی بشر را در بر میگیرند و نمیتوان از حیطه آن خارج شد گفت: هنر و معماری نمادهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی یک ملت محسوب میشوند چنانچه مجموعه های بینظیری مانند حرم مطهر امام رضا(ع)، مسجد شیخ لطف الله، تخت جمشید، طاق کسری، عالی قاپو، ، چهلستون، مسجد گوهر شاد، باغ ارم شیراز در ایران و معبد یاسوکنی، آساکوسا، ایسه، قلعه هیمه جی و … در ژاپن از جمله چنین آثاری هستند که سابقه فرهنگی و تمدنی بینظیر دو ملت را نمایان میسازند، آثار و شگفتی هایی که پیوند دهنده مهم خودآگاهی‌های اجتماعی و نگاه دینی و آئینی محسوب میشوند و لذا فرهنگهای بزرگ ایران و ژاپن با درک این مهم، برجسته ترین هنرنمایی های خود را با هدف آرامشبخشی و تعالی پدید آورده اند که به عنوان یکی از مهمترین اشتراکات فرهنگی، هنری و معماری دو کشور نیز تلقی میگردد.
هنر و بسترسازی سیر حرکت انسان از کثرت به وحدت
به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی وی با بیان اینکه یکی از مهمترین ویژگیهای هنر و معماری دوره اسلامی در ایران، بسترسازی سیر حرکت انسان از کثرت به وحدت است، گفت : علاوه بر ظاهری زیبا، باطنی عمیق، انسانی و با صفا دارد و ضمن رعایت دستاوردهای علوم تجربی، دارای روح و جذابیت است به این معنا که حس، عقل و روح را تغذیه میکند و و از بعد فلسفه هنر و زیبایی، ساختاری جهانی، فرازمانی، فرامکانی و کامل ارائه میکند چرا که اسلام مبتنی بر مجموعهای از اصول فکری و اعتقادی است که حقیقی، ازلی، ابدی، غیر نسبی و عدل به معنای قرار دادن هر چیز در جای مناسب و شایسته خود استوار است، در عین حال که به تجربیات تربیتی و داشته های فرهنگی و اقوام نیز احترام میگذارد و مراتب کمال را مرحله ای میداند.
دبیر شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات در پایان تصریح کرد :بنابر آنچه تقدیم شد به نظر میرسد نگاه های فرهنگی و هنری در اسلام و شینتو و نقش مهم آنان در آرامش بخشی و جلابخشیدن به روح و جان انسان در آمیختگی با هنر و فرهنگ میتواند در کنار دیگر موضوعاتی مانند خانواده، علم، محیط زیست و … زمینه هایی برای توسعه گفتگوها و همکاریها بین دو کشور بزرگ ایران و ژاپن باشد.
