به گزارش پایگاه خبری مفاز، یکپارچه‌کنندگی هویت، از شاخصه‌های بسیار مهم و مؤلفه‌های مؤثر بر روند امنیتی پدیده‌های اجتماعی، از جمله فرقه‌هاست. این ویژگی در هویت، یکی از عمیق‌ترین لایه‌های مکانیزم هویتی است و در صورت مخدوش شدن آن، دیگر لایه‌های هویتی نیز، مخدوش یا ناکارآمد خواهند شد.
یکی از مهم‌ترین و شاید مغفول‌‌مانده‌ترین مباحث فرقه‌شناسی، بررسی آثار فرقه‌گرایی بر هویت ملی است. البته زیست و حیات فرقه‌ای یا اقلیت‌های فرقه‌ای در یک جامعه، نمی‌تواند بالذات، بنیان‌های هویت ملی را مخدوش سازد.
این خرده‌فرهنگ‌ها در درون هویت کلان و ملی جامعه، رشد و تعالی پیدا کرده و طبقه‌ای از طبقات اجتماعی یک جامعه تلقی می‌شوند و عامل تعارض، رویکرد ارجحیت هویت‌های فرقه‌ای و اقلیتی بر هویت ملی است.
پیش‌شرط ادراک هر چه بهتر این بحث، فهم مقوله هویت ملی است. در میان انواع گوناگون هویت، هویت ملی، همان احساس تعلق و تعهد نسبت به اجتماع ملی و کل جامعه در نظر گرفته شده و می‌توان گفت، هویت ملی به این معناست که افراد جامعه، نوعی منشأ مشترک را برای خود احساس می‌کنند.¹
یکپارچه‌کنندگی هویت، از شاخصه‌های بسیار مهم و مؤلفه‌های مؤثر بر روند امنیتی پدیده‌های اجتماعی، از جمله فرقه‌هاست. این ویژگی در هویت، یکی از عمیق‌ترین لایه‌های مکانیزم هویتی است و در صورت مخدوش شدن آن، دیگر لایه‌های هویتی نیز، مخدوش یا ناکارآمد خواهند شد. دین، مهم‌ترین عامل یکپارچه‌کنندگی در هویت ملی است و ارزش‌های دینی یکی از عناصر مؤثر و مهم در قوام‌بخشی به هویت ملی است. حضور دین، مایه همبستگی اجتماعی بوده، با تقویت وجدان در افراد اجتماع، موجب کاهش هزینه‌های کنترل اجتماعی می‌شود و اختلال‌های اجتماعی را به حداقل می‌رساند.
حال، با تولید و تکثر فرقه‌های مصنوعی و بشری، هویت کلان و یکپارچه، با تعارض‌های درونی مواجه شده و هویت‌های خرد و متکثر از کلونی‌های متنوع فرقه‌ای شکل می‌گیرد که قطعاً منجر به ظهور و بروز شکاف در هویت ملی می‌گردد.
بنابراین به همان میزان که فرقه‌ها در سطوح جامعه به توسعه حلقه مریدان پرداخته و گسترش فرآیند جذب را در دستور کار قرار دهند، هویت ملی نیز با خطر تهدید مواجه خواهد شد.² فرقه‌گرایی از طریق ایجاد و دامن‌زدن به انواع تضادها، کشمکش‌ها و خشونت‌ها، نقش مستقیمی در ایجاد بی‌ثباتی ایفا می‌کند. خشونت‌های فرقه‌ای در اشکال مختلف قابل مشاهده است که از آن جمله عبارتند از: ترور، آدم‌ربایی، گروگان‌گیری، تخریب و بمب‌گذاری، اغتشاشات و ناآرامی‌های شهری و… .³
رفتار انحرافی افراد فرقه‌گرا، متعصبانه و تجزیه‌طلبانه است و برخلاف حرکت جامعه در پی تشکیل فرقه، گروه و دسته‌ایجدا از هنجارهای معنوی پذیرفته‌شده جامعه هستند لذا انحرافات مذهبی و فرقه‌گرایی به عنوان یکی از موانع اساسی تحقق برقراری جامعه دینی هدفدار، یکپارچه و متحد است.
۱. جعفر یوسفی، بررسی تطبیقی قدرت نرم در گفتمان‌های اسلامی و لیبرال‌دموکراسی، جنگ نرم، جلد۱،صفحه۲۶.
۲. رسول داداشی آذر، آشنایی با فرق و ادیان،صفحه۲۵.
۳. ابراهیم حاجیانی، بررسی جامعه‌شناختی فرفه‌گرایی مذهبی و تأثیر آن بر نظم و ثبات سیاسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره ۲۴، صفحه۲۴۷.
