به گزارش پایگاه خبری مفاز، سومین همایش بینالمللی قرآن کریم و کتاب مقدس DFDS، چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲، در قالب دو پنل به صورت مجازی با مشارکت انجمن گفتوگوهای متون مقدس (دانشگاه تهران) و دانشگاه نوتردام آمریکا و مشارکت دهها نفر از استادان و دانشجویان از کشورهای مختلف و به زبان انگلیسی برگزار شد.
محمد کاظم شاکر، نویسنده و استاد دانشگاه، ضمن تشکر از همه کسانی که در خلق این رویداد علمی نقش ایفا کرده و میکنند، گفت: بهترین راه برای بهترشدن زندگی انسانها، گفتوگو است و باید گفت این تنها راه است. اگر راههای دیگری نیز وجود داشته باشد، قطعاً آن راهها زندگی انسان را به سمت مرارت بیشتر و در نهایت، سقوط از جایگاه انسانیت میبرد.
وی افزود: همه کسانی که مایلند گفتوگوهای بینالادیانی یا گفتوگوهای بین قرآن و کتاب مقدس داشته باشند، باید به این نکته توجه داشته باشند که ابتدا باید چارچوبی را تعیین کنند که مورد توافق همه طرفهای بحث باشد. آنگاه با حفظ آن چارچوب بر سر مسائل دیگر بحث کنند. بحثهای جزئی و موردی بدون اینکه دارای چارچوب معینی باشد، به نتیجه نمیرسد، جز اینکه ممکن است اطلاعات معینی را به شنوندگان و مخاطبان این مباحث بدهد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی، این چارچوب را شامل اضلاع زیر برشمرد:
۱.هر دین و مکتب فکری از یک زمینه خاص فرهنگی و اجتماعی برخاسته است و نیز ناظر به فرهنگهای خاص اطراف خود است. بنابراین، بدون توجه به تاریخ و فرهنگی که یک دین یا مکتب از درون آن برخاسته است و نیز بدون توجه به فرهنگهایی که پیرامون آن دین بوده است، نمیتوان تحلیل درستی از آموزهها و معارف آن دین عرضه کرد.
۲. هر متنی، علاوه بر معنای ظاهریاش که کاملاً وابسته به فرهنگ و محیط پیرامونیاش است و دارای یک باطن است که معنای ظاهری بر آن مبتنی است. مفسر متون مقدس، در ضمن فرایند تفسیر تاریخی از متن، باید به دنبال کشف این معنای باطنی نیز باشد. شاید بتوان به زبان زبانشناختی گفت که آن معانی باطنی همان افعال گفتاری هستند که متن در صدد تحقق آنهاست. به طور مثال، قرآن میگوید خداوند از روی رحمتش انسانها را متفاوت خلق کرده است، بنابراین، باید همیشه در جهت کسب رحمت خدا تلاش کنند. یا اینکه انبیاء برای اقامه قسط آمدهاند، یا اینکه پیامبر اسلام (ص) فرمودند که برای اکمال مکارم اخلاق مبعوث شدهاند.
۳. نباید ایدئولوژیهای عصری را حاکم بر متن کرد. به طور مثال، موضوعاتی چون عصمت انبیاء یا قضا و قدر و جبر و از موضوعات کلامی هستند که تفسیر قرآن در آنها درگیر شده است. یا شاید بتوان گفت که اندیشه تجسد در مسیحیت از این قبیل است.
۴. پس از این، باید رویکرد خود را در گفتوگوها تعیین کنیم. امروزه با توجه به دیدگاههایی که انسان معاصر پیدا کرده است، رویکرد تاریخی یا الهیاتی موفق نیستند بلکه از پیش محکوم به شکست هستند. رویکرد انسانشناختی و اخلاقی به تفسیر متون مقدس که هماهنک با معانی باطنی و افعال گفتاری نهفته در متن باشد، بهترین راهکار برای گفتوگوهای موفق است.
به گزارش انجمن گفتوگوهای متون مقدس، امروزه رویکرد ما در بررسیهای دینی و بررسیهای تطبیقی بیشتر باید اخلاقی باشد. بر عکس گذشتگان که نگاهی تاریخی به همه امور داشتند و بعد این نگاه به رویکردی کلامی تبدیل شد. ما اکنون باید رویکردی اخلاقی داشته باشیم زیرا الهیات نیز باید در خدمت انسان و اخلاق انسانی باشد