به گزارش پایگاه خبری مفاز، سودای مدیریت و رهبری در نهاد زنان سرشته شده و اساساً با نقش همسری و مادری گره خورده، همین روحیه است که در تقابل با برخی ناملایمات اجتماعی، زنان را به سمت منابع قدرت جذب میکند. جنبشهای معنوی نوپدید، موقعیت مناسبی برای این امر به شمار میروند و تا به امروز، زنان زیادی در جایگاه رهبر یا عناصر کلیدی در جریانهای مزبور، ایفای نقش کردهاند. به این امر باید نقش زنان پشت پرده را نیز افزود؛ همسران سرکردگان فرق، مشاوران یا اعضای ارشد تشکیلاتی فرقهها که در پس نام سر کرده، بی نام و نشان، امورات اصلی فرقه را نه تنها پیش برده، که جهتدهی میکنند.
ایفای نقش به عنوان رهبر یک جنبش از سوی زنان با کیفیتی همراه است که آن را تا حدی از مردان متمایز و خاص زنان میسازد. شاخصههای فردی_اجتماعی زنان در بروز این نوع رهبری، اثرگذار است. زنانی که هویتشان به طرزی مثبت با مادری، یکی انگاشته میشود، به سبک فمینیستیتری در رهبری تمایل دارند. در جنبشهایی که بر نظام مریدی مبتنی است، بیش از هر صفت دیگری بر پذیرفتاری و تعهد تأکید میشود. صفات دیگری که برای رهبران زن در جنبشهای دینی نوین، لازم تلقی میشود، عبارتاند از: شهود، لطف، دلسوزی، سرسپردگی، بخشندگی، تعهد و عرفان اجتماعی.
برای تبیین نقش و رهبری زنان در این جریانها میتوان بهطور نمونه به نقش کلیدی شیلا در جنبش اشو، کاترین پاندر در رأس کلیسای یونیتی، هلنا بلاواتسکی یکی از بنیانگذاران تئوسوفی اشاره کرد(۱). شیخ جانی در فرقه نوربخش، مینو توکلی در فرقه مکتب نورعلیاللهی، در جریانهای سنتی و شهناز نیرومنش در فرقه عرفان حلقه و مرجان داوری در فرقه مدرسه راه معرفت، در جنبشهای معنوی نوپدید، از نمونههای بومی ایفای نقش زنان به عنوان رهبری یا مهره کلیدی هستند(۲).
برای مصونسازی زنان جامعه از خطرات جذب به سرابهای معنوی باید به افزایش مشارکت اجتماعی زنان، تفکیک آموزههای دینی از عملکرد مدعیان و بررسی و بهروز رسانی مداوم احکام و برداشتهای دینی، توجه کرد.
۱. الیزابت، پاتیک، زنان در جنبشهای دینی نوین، کتاب نقد، شماره۴۵.
۲. ظهور انرژی زنانه در عرفانهای نوظهور، تبیان،۱۳۹۲/۱/۱۲.