به گزارش پایگاه خبری مفاز، اولین عید به یادبود آزادی بنی‌اسرائیل از مصر در هشت روز برگزار و در دو شب نخست این عید، در مراسم ویژه‌ای با چیدن سفره مخصوص، رویدادها و معجزه‌های خروج بنی‌اسرائیل مرور می‌شود. خوردن نان فطیر (مصا) از مهم‌ترین نشانه‌های این ایام است. اول، دوم، هفتم و هشتم پسح، روزهای تعطیل شرعی برای یهودیان است.
پسح را عید آزادی و بهار نام نهاده اند، زیرا در نخستین هفته های فصل بهار آغاز می شود و یادگار خروج یهودیان از سرزمین مصر و رهایی آنان از قید بردگی فرعونیان است که مدت چهارصد سال بر آنها ستم روا داشتند و همه آزادیهای انسانی را از آنان سلب کردند. عید پسح با مراسمی پرشکوه و نیایشها و آوازهای دلنشینی همراه است و خوراکیهای ویژه دارد و یکی از سه عید بزرگ یهودیان به شمار می آید.
در دوران گذشته عید پسح سرآغاز سال نو و فرارسیدن نوروز نیز به شمار می آمد. ولی تاکید بر اهمیت آزادگی و آزاد زیستن آن قدر مهم بود که جنبه نوروزی پسح به فصل پائیز انتقال یافت و جشن سال نو (رش هشانا) به طور جداگانه برگزار می شود. در تورات مقدس آمده است که چون در سرزمین اسرائیل خشکسالی رخ داد، حضر یعقوب و فرزندانش رهسپار سرزمین مصر گردیدند که در آنجا وفور نعمت بود و مدت چهار صد سال در آنجا زیستند.
فراعنه نخستین مصر که در سالهای نخستین ورود بنی اسرائیل (و دوران صدارت عظمای حضرت یوسف در دربار مصر) با آنان خوشرفتاری می کردند، جانشینان آنان یوسف و خدمات او را از یاد ببردند و به تدریج زندگی را بر بنی اسرائیل تلخ کردند و آنان را به بیگاری گرفتند. حضرت موسی از این ستمکاری به خشم آمد و از فرعون خواست به ملت او اجازه دهد به سرزمین پدری بازگردد و آزادی خود را بازیابد. ولی فرعون این خواسته را رد کرد و پس از ده مصیبتی که به توصیف تورات بر او و اهالی سرزمینش وارد آمد، حضرت موسی قوم خود را از مصر رهانید و دریای سرخ شکافته شد و بنی اسرائیل از میان آب گذشتند و مدت 40 سال در بیابان سینا راه پیمودند و بالاخره به سرزمین پدری خویش وارد شدند، ولی حضرت موسی بخت دیدن آن سرزمین را نداشت و درگذشت.
به پاس این رویداد باستانی، که شاید بتوان آن را نخستین قیام تاریخ بشری علیه جور و ستم دانست، در تورات آمده است که یهودیان باید جشن بگیرند و در ظرف یک هفته از خوردن نان معمولی خودداری ورزند و نان فطیر بخورند، زیرا سپیده دم روزی که آنان به رهبری حضرت موسی خاک مصر را ترک می گفتند و به سوی آزادی گام بر می داشتند، فرصت آن را نداشتند که خمیر سرشته شود. روز نخست و روز پایانی عید پسح مقدس است و یهودیان کارهای روزانه را کنار می گذارند و به نیایش و استراحت و شادی می پردازند.
مفهوم بزرگ عید پسح، تاکید بر ارزش آزادی برای انسانهاست. یهودیان در شب عید داستان خروج از سرزمین بردگی مصر را بازگو می کنند و پروردگار را سپاس می گویند که آزادی را به آنان باز گرداند. در نیایش عید (هگادا) آمده است که یهودیان باید داستان خروج از مصر و بازیافتن آزادی را همیشه به یاد داشته باشند و آن را به فرزندان و نوادگان خویش نیز بیاموزند – زیرا انسان آزاد زاده شده و آزاد باید زیست کند. نان فطیر که در هفت روز عید زینت بخش سفره یهودیان است، از خمیر بدون مایه پخته شده و از همین جا ضرب المثل فارسی که می گوید «بی مایه فطیر است».
یهودیان پیش از فرا رسیدن عید خانه های خود را کاملاً نظافت می کنند و برای سفره عید ظرفهای نو می خرند و ظرفهای موجود را نیز در آب جوش فرو می برند تا هر اثری از مواد ترشیده (حامص) از آن زدوده شود. نان فطیر (مصا) از آرد گندم و جو و ذرت و دیگر غلات تهیه می شود و پیش از آن که خمیر ور آید باید در تنور قرار گیرد (از هنگام آماده کردن خمیر تا قرار دادن آن در تنور نباید بیش از 18 دقیقه بگذرد).
برای آن که در خانه های یهودی در هفت روز عید اثری از حامص نباشد، یهودیان به طور نمادین همه آن چه را که در خانه وجود دارد به نام یک فرد غیر یهودی منتقل می سازند و در پایان عید این معامله نمادین را باطل اعلام کرده و اثاث خویش را دوباره به نام خود باز می گردانند.
مراسم شب عید پسح، همانند دیگر اعیاد اسرائیل بسیار زیباست و با سرور و شکوه ویژه برگزار می شود. همه افراد خانواده دور سفره می نشینند و همگان (و به ویژه نوباوگان و نوجوانان) هر یک به نوبت بخشی از داستان خروج از مصر (هگادا) را می خواند و پدر خانواده درباره اهمیت پسح و آزادی برای فرزندان خویش سخن می گوید. در جریان مراسم عید چهار جام شراب نوشیده می شود تا همگان سرخوش و زنده دل باشند ولی کودکان آب انگور می نوشند. شام شب عید مفصل تر و لذیذتر از دیگر روزهای هفته و ایام سال است و پس از صرف شام، همگان به خواندن سرودهای ویژه عید می پردازند و آرزو می کنند که به سرزمین پدری (اسرائیل) باز گردند و آزادی خویش را باز یابند.
