به گزارش خبرنگار پایگاه خبری مفاز، حجت‌الاسلام والمسلمین زمانی‌فرد، استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد در حاشیه همایش منشور روحانیت که در مشهد برگزار شد، به تبیین «آسیب‌های حوزه و روحانیّت و راهکارها، تقویّت بنیادهای فلسفه سیاست در مبارزه با تفکّر سکولار، توسعه تشکّل‌های حوزوی و توسعه نگاه تقریبی میان شخصیّت‌ها» پرداخت. که در ادامه می خوانید؛
با محرویت آسیب‌های حوزه و روحانیت و راهکارها، تقویت بنیادهای فلسفه سیاست در مبارزه با تفکر سکولار، توسعه تشکل‌های حوزوی و توسعه نگاه تقریبی میان شخصیت‌ها ارائه می شود.
منشور روحانیت یک سند بالا دستی کلیاتی بیان می کند و باید ببینیم چگونه در بدنه حوزه های علمیه بتوانیم این منشور را اجرایی کنیم و در این راستا تعامل بین مدیریت و بدنه حوزه که شامل اساتید، طلاب، مدارس و مراکز دینی است، ضروری می باشد.
آنچه که در عملیاتی کردن منشور روحانیت دخیل هست به دو بخش تقسیم می شود؛ زیرساخت های شناختی و معرفتی منشور مهم بوده که در این منشور به یک سلسله آسیب هایی برای حوزه و یک سری دستورالعمل هایی برای از بین بردن آسیب ها اشاره شده است.
در این منشور به سه آسیب شناسی اصلی اشاره شده که اولین آسیب تفکر سکولاریسم یعنی جدایی دین از سیاست است که به بحث های فلسفه سیاسی اسلام بر می گردد و باید در زیرساخت های معرفتی طلاب فلسفه سیاسی اسلام را عالمانه و محققانه فرا بگیرند و برای از بین رفتن این آسیب از طریق بحث سیاسی تفکر اسلام بتوانیم این تفکر را از حوزه بزداییم.
آسیب دوم بحث تحجر است؛ تحجر یعنی اینکه انسان از عقلانیتی که در آیات و روایات به آن اشاره و تبیین شده فاصله بگیرد و در یک سلسله ادراکات سطحی از دین که به واسطه گرایشات سطحی بسیار پایین فرقه های گوناگونی شکل گرفته است، مثل فرقه اخبارگرایی که نوعی نگاه سطحی به دین است. تحجر به معنای برداشت سطحی، غیر روش مند و غیر اجتهادی از دین است.
تحجر یعنی برداشت سطحی غیر اجتهادی و غیر فقاهنی از دین که با اصول اجتهاد و فقاهت هماهنگ نیست و اگر روش اجتهادی و فقاهت باشد، جلوی فرقه ها گرفته می شود.
آسیب سوم بحث اختلاف در بدنه حوزه است که امام راحل بر اتحاد تاکید دارند، این اختلاف به معنای دیدگاه های گوناگون نیست که از لوازم حوزه است بلکه منظور این است به دنبال آن نظرهای مختلف احساسی عمل کنیم و همدیگر را ترد یا حذف کنیم، باید بدانیم که حوزه تک صدایی خوب نیست حوزه باید چند صدایی باشد و دیدگاه های مختلف مطرح شود.
راهکارهای برداشته شدن آسیب ها؛ در بحث تفکر سکولاریسم تقویت بنیادهای فلسفه سیاسی در حوزه از طریق برگزاری نشست ها، میزگردها و کرسی های آزاد اندیشی است که در حوزه باید احیا شود.
راهکار مقابله با تحجر نیز تقویت حوزه ها و درس های اجتهادی و پژوهش محور است، باید درس خارج ما درس خارج پژوهش محور بشود و روش اجتهاد را در بین ما تقویت نماید.
طلبه ای که روش اجتهاد را خوب بفهمد متجحر نمی شود و طلبه ای که قوی و مجتهد بار بیاید هرگز تحجری در او شکل نخواهد گرفت.
در حوزه های علمیه باید تشکل های گوناگون با توجه به هجمه های نخبگانی تشکیل و هم افزایی داشته تا روح اتحاد، همبستگی، سعه صدر و گفت وگو های دیگر شکل بگیرد.
اگر درون حوزه گفت و گوهای مختلفی داشته باشیم برگزاری این تشکل ها سبب می شود دیدگاه ها تقویت شود و می تواند این منشور با عظمت را عملیاتی نماید و در بدنه حوزه آثار عملیاتی آن را ببینیم
